Wijk bij Duurstede

Het campagnefilmpje van de SP heeft in de media al heel wat tongen losgemaakt. Zelfs diverse SP afdelingen worden overal bijgehaald om hun mening te geven. Is het smakeloos? Of is het goed? Zelf krijg ik ook de vraag. Simpel is een antwoord niet echt. Aan de ene kant is de aanval deels persoonlijk en daar houden we, met de gedachte aan de gemeenteraadsverkiezingen 2018, niet echt van. Aan de andere kant staat het filmpje simpelweg voor een andere EU dan dat de Eurofielen willen. En daar zijn wij het mee eens.

Het Europese project begon na twee verschrikkelijke oorlogen (de Eerste en de Tweede Wereldoorlog) en als tegenhanger van het communisme in het Oosten. Samenwerken was goed voor vrede, veiligheid en economische groei en dus een stabiele democratische samenleving. Daarbij kwam in ons land voor het eerst een politieke samenwerking tussen de Christelijke partijen (vooral de katholieke KVP) en de sociaal-democraten (PvdA) op gang. Dat leidde tot de sociale wetgeving zoals AOW, WAO en betere WW. Deze landelijke en internationale samenwerking bracht ons veel goeds.

Nadat de zuidelijke landen en Engeland zich in de jaren 70 en 80 aansloten, kwam na het wegvallen van de Muur de laatste decennia Oost-Europa erbij. DE EEG werd EU. Er ontstond een steeds groter groeiende machine die over de grenzen heen denderde, meer en meer voortgeduwd vanuit liberaal oogpunt waarbij grenzen vervaagden en het sociale idee (vrede en zekerheid) verdween naar de achtergrond.

Inwoners voelden zich meer en meer belazerd. Tot twee keer toe hebben de Nederlanders op een soort noodknop gedrukt. Bij twee referenda zei een overgroot deel van de bevolking nee tegen stappen van de EU. Geen grondwet, geen uitbreiding naar de Oekraïne. Klagende Eurofielen vielen over het lage opkomstpercentage. Partijen die altijd voor een referendum waren, wilden daar nu opeens vanaf. Het feit dat inwoners afstand namen van déze EU werd aan de kant geschoven.

De SP stond altijd al voor dat andere, socialere Europa. Harry van Bommel was een drijvende kracht bij de referenda. En dat bracht tegenstander. Frans Timmersmans was vanaf het eerste uur grote tegenstander van een samenwerking tussen zijn partij en de SP.[i] Hij bestreed Mariette Hamer en Job Cohen, die de samenwerking op de PvdA agenda zette, te vuur en zwaard.[ii] Dat deed hij meer dan tien jaar geleden en dat deed hij in december 2018 toen hij in een interview in de Volkskrant  opmerkingen maakte over de SP. Toen klaagden Asscher en de andere PvdA-ers daar niet over. Toen viel de media daar niet over. Het kan verkeren, wat dat betreft.

Met mensen als Wouter Bos, Jeroen Dijsselbloem en Diederik Samson en later Asscher zelf, zette Timmersmans liever in op een meer rechtse, liberale samenwerking. Ze sloegen de weg van Wim Kok (bekend als de man die de sociale veren afschudde) verder in. De SP werd na de winst in 2006 aan de kant gezet. De PvdA slot akkoorden met het CDA en VVD of D66. Timmermans zelf gaf aan liever met D66 te gaan werken. Toen de aftakeling van de PvdA begon, verdween hij naar de EU, waar hij (laten we eerlijk zijn; voor veel geld) met Juncker meeliep.[iii]

De gevolgen van al die stappen zijn bekend. Landelijk ging de zorg de markt op, met hogere premies voor minder diensten. Uitkeringen gingen op de schop, pensioenen kwamen aan banden te liggen. Huurprijzen gingen omhoog. Mede dankzij de Europese belasting ATAD betalen sociale verhuurders 1400 euro per woning per jaar extra belasting. Dat kost Viveste en WS Cothen samen miljoenen per jaar.

De crisis werd bestreden door de lonen lag te houden (al meer dan tien jaar bijna op hetzelfde niveau). Bedrijven duiken ondertussen door de grote mazen van de EU en Nederlandse wetten heen, om via belastingontduiking en ingewikkelde belastingconstructies gewoon hogere winsten te halen. De lusten en lasten zijn nog steeds ongelijk verdeeld. Maar de EU dendert vrolijk door. Excuses voor alle besluiten is er nooit gekomen. Al helemaal niet van de EU beleidsmakers.

Aan dat Europa werkte Timmermans ook mee.[iv] Vreemd is het niet om dan vanuit sociaal perspectief voor een ander Europa te staan. Een EU die meer voor de mensen is en niet alléén voor bedrijven. Vreemd is het niet om de EU bestuurders (de liberale Eurofielen) daarvoor te verantwoorden. Het is vanuit sociaal perspectief veel vreemder om door te blijven rennen. Daarmee komt rechts echt pas aan de macht. Net als vóór al die oorlogen.

Ja, ik verafschuw persoonlijke aanvallen. Dat mag duidelijk zijn. Maar toen het bij de lokale verkiezingen gebeurde staken alleen GroenLinks (Rob en Wil) en de PCG (Hans) de SP een hart onder de riem kwamen. De rest deed niks en dat deed, persoonlijk, pijn. Waar was de media? Waar waren al die andere lokale politici? Niemand belde! Niemand onderzocht de leugens. Andere partijen hielden hun mond. Was men bang voor de eigen zetels? En met die lokale populisten wilt men wel samenwerken? Hoe populistisch is dat dan? Men zal wel zaggen dat dit ´iets anders´ is. Als dat zo is, hoeven wij ons lokaal ook helemaal niet uit te spreken tegen een populistisch filmpje.  Laat ze die verklaring dan ook maar ergens ´anders´ uitzoeken. Wij gaan gewoon verder met de lokale samenwerking.

Wij staan als Wijkse SP wel voor dat andere, sociale Europa. Want dat is nog steeds de beste garantie voor vrede, veiligheid, democratie en voorspoed voor iedereen. Daar zou elke socialist voor moeten staan. Maar met Timmermans zullen we dat moelijk krijgen. Of zou hij het licht hebben gezien?

[i] https://www.trouw.nl/home/timmermans-wil-blok-tegen-sp~af95caa7/

[ii] https://www.vn.nl/frans-timmermans-een-sp-pvda-is-niet-voor-mij/?utm_sou...

[iii] https://revu.nl/artikel/zo-vocht-frans-timmermans-zich-naar-de-europese-...

[iv] https://www.groene.nl/artikel/timmermans-epistel