Wijk bij Duurstede

Jeroen Brouwer, fractievoorzitter van de SP Wijk bij Duurstede over de kadernota. "De behandeling van de kadernota kent een simpele vraag. Kunnen we instemmen met de gestelde kaders voor de begroting of niet? Voor de SP is het antwoord bijna net zo simpel als de vraag; voor een groot deel zijn we het eens met de voorgestelde beleidskwesties. Het straalt de ambitie uit die deze gemeente volgens de SP moet tonen. Er wordt gezorgd voor nieuwe voorzieningen in alle kernen. De plannen hiervoor komen van onderuit; alles voor en door de inwoners. In deze bijdrage geef ik ten eerste de prioriteiten van de SP kort weer. Daarna ga ik in op de collegevoorstellen en maak ik enkele kanttekeningen bij het verhaal. Vervolgens zal ik deze eerste termijn gebruiken om een eerste reactie te geven op de voorstellen van de andere partijen, waarna ik het geheel probeer samen te vatten."

Na weken van onderhandelen is er vorig jaar een coalitieakkoord gekomen met veel nieuwe en oude ambities. De SP ambities werden hierin al uitgesproken. Betere zorgvoorzieningen, socialer beleid en goedkoper bouwen voor jongeren en ouderen. We beschouwen deze nota als de tweede stap in de verwezenlijking van onze opgestelde wensen. Zo wordt duidelijk welke kant wij deze gemeente op zien gaan; naar een gemeente die op een veelvoud van gebieden open staat voor iedereen. Het Wijkse huis verdient wat de SP betreft een flinke opknapbeurt; met hier en daar een nieuwe aanbouw, verbouw van oude slechte plekken en aanpassingen in het huis zelf. In deze kadernota vinden wij maatregelen hiervoor terug.

In elke kern komen nieuwe aanbouwen. Vanuit Langbroek komen de beste signalen. Daar komen inwoners zelf met goede plannen. Het verdient wat ons betreft een groot compliment; daar moet wat mee gedaan worden. Het laat zien dat goede ideeën wel degelijk van onderaf komen. De SP spreekt hierbij uit dat het college ook eens in Cothen moet gaan kijken, dan komt het vanzelf goed met bijvoorbeeld de uitbouw van de sporthal. De mensen zitten hier op te springen. Daar mag het college wat de SP betreft meer tijd in stoppen.

Ook aan andere zaken wordt hard gewerkt. Van brandweergarage tot starterwoningen zullen de komende jaren uit de grond worden gestouwd. En dat wordt tijd. De gemeenteraad heeft al bouwaanjagers aangewezen; Wij waken dus met zijn alle over de snelheid van deze processen. Daar er op het Veilingterrein, het Joliceterrein en oude brandweergarage in Cothen minder sociale woningen komen, pleit de SP voor minimaal 40% sociale woningbouw bij enkele andere projecten. Wij hopen dat het college daar wat mee doet.

Het binnenwerk van het huis wordt ook flink aangepakt. Het anders besturen is een belangrijk onderdeel. Wie is nu de baas in het stadskantoor; juist de inwoners riepen wij al bij onze verkiezingscampagne. Het proces hiervoor loopt redelijk. We zien in deze kadernota een flinke investering in de wettelijke verantwoordelijkheden op het gebied van veiligheid en handhaving van de gemeente. Als de gemeente zich niet aan de regels houdt, wie doet het dan wel? De aanpassingen maken van de gemeente een nog betrouwbare, flexibele en verantwoordelijke partner.

Het is al gezegd, maar zaken als sociale en de zorgvoorzieningen hebben altijd onze speciale aandacht. Daar zit wat de SP betreft dan ook eindelijk wat schot in. Het sociale loket komt in het WMO-loket, en de bouw voor zorgvoorzieningen in de Engk zijn ook goedgekeurd. Daar liggen voor de SP nog steeds prioriteiten; wij hopen dat dit ook voor het college geld.

Een tweede element dat belangrijk is, is het wijkgericht werken. In de laatste weken hebben we enkele wijken aangedaan. De meeste inwoners zijn best tevreden over hun wijk. Het zijn de kleine dingen die toch nog irritatie oproepen. Dat hier geld voor gereserveerd is, wordt wat de SP betreft tijd. Tijdens onze inventarisatie kwamen we al veel leuke ideeën tegen. Zo willen enkele inwoners van Cothen de oude muziektent op de Brink terug. Dat blijft voor vele Cothenaren het oude dorpshart, en dus verdient die plek een dito uitstraling.

Ernstig is bovendien dat vanuit elke wijk wel klachten kwamen over de snelheid op de Steenstraat. Nu wordt deze straat pas over enkele jaren grondig aangepakt. Toch roept de SP het college vast op om nu al naar tijdelijke maatregelen te kijken. Wij denken dan aan extra oversteekplaatsen en snelheidremmende maatregelen.

Het zijn slechts twee voorbeelden van kleine problemen die de laatste jaren te weinig aandacht hebben gekregen. Ruim voor de begroting zal de SP een lijst hebben met problemen; het zijn allemaal ideeën van onderuit; goed bruikbaar voor wijk en dorpsplannen, goed wijkgericht werken dus.

Zo komen we natuurlijk vanzelf bij de kritiekpunten; de lastenverhoging die het college voorstelt. Al tijdens de verkiezingen is de SP een partij geweest die heeft gezegd dat kwaliteit ons best wat geld mag kosten. Daar denken we nu niet anders over. Toch willen wij het college op het hart drukken om de OZB-verhogingen als het kan zo laag mogelijk te houden. Toch zien wij liever deze oplopen, dan dat we de kosten van het straatvegen toerekenen aan de afvalstoffenheffing. Het laatste komt volgens ons bij de zwakke schouders harder aan, dan de verhoging van de OZB bij de sterke schouders.

Maar hoe dan ook; de SP geeft hierbij aan dat voor ons hier een grens is bereikt; deze gemeente is provinciale gezien nog steeds redelijk goedkoop, we blijven immers onder het provinciale gemiddelde. Maar dat geeft direct de limiet aan. Verder moet en kan het wat ons betreft echt niet gaan. Wij vragen het college bij deze daar rekening mee te houden en hopen dat met het bekend worden van de julicirculaire deze plannen wel naar beneden bij worden gesteld.

Over betaald parkeren is de SP altijd duidelijk geweest; wij zien dat niet zitten. Lopend door de binnenstad horen we overal niets anders dan klachten. Er is dus simpelweg geen draagvlak en noodzaak voor. Dat moet ook bij het college duidelijk zijn. Wij zeggen nu al; beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. De SP roept op om de overgebleven tijd te investeren in ander oplossingen en varianten. Een autovrije markt bijvoorbeeld. Gebruik de tijd vooral om naar alternatieven te zoeken. Kijk of daar wel draagvlak voor is.

En dan de moties en amendementen. Om met het thema natuur en milieu te beginnen. Hierover staan veel ambities in het coalitieakkoord. Gelukkig heeft de vereniging natuur en milieu ons laten zien dat we deze ambities ook waar moeten maken. We behandelen vandaag, goede en minder goede ideeën. De SP steunt de CDA-motie om het cultuurdebat nu al te stoppen ten faveure van het versterken van natuur en milieu niet. We willen wel in de natuur investeren, maar schieten het cultuurdebat niet bij voorbaat af. Deze motie maakt dat per definitie onmogelijk.
Een Wijk Groenfonds ter ondersteuning van natuur en boer, is een beter idee, net als het idee van Groenlinks voor klimaat neutrale investeringen. Als richtinggevende moties vinden wij deze goed. Voor ons geven de moties wel een extra verlangen weer, om eens een voorbespreking of bijeenkomst te houden over het onderwerp duurzaamheid, natuur en milieu. Bij de bespreking van de Millenniummotie van de PvdA hebben we het hier al over gehad. Laten we dat met het duurzaamheidplan in het verschiet, ook echt gaan doen. Dan hoeven we niet steeds elkaars vliegen af te vangen. Dan kunnen we gezamenlijk echt kijken hoe ver we willen gaan. Blijven we bijvoorbeeld met kleine stapjes vooruit gaan, of durven we als raad samen met zo veel mogelijk betrokken partijen echt om de tafel te zitten om bijvoorbeeld de discussie over windmolens, een belangrijke milieubesparende maatregel, weer ter hand te pakken? Hoe ver willen we dus gaan, vragen wij ons af?

Ook de VVD komt met enkele interessante ideeën. Dat een deel van het budget voor wijken geïnvesteerd moet worden in veiligheid en handhaving klinkt logisch. De invulling van veiligheid moet net als de VVD voorstelt, komen van de inwoners. Dat wij kunnen controleren welk deel van het budget hieraan opgaat, is ook logisch.

Het idee voor een monumentenplan vinden wij ook de moeite waard. Historisch besef is belangrijk, dat hoeft niemand mij te vertellen. Wijk heeft een prachtige binnenstad, terwijl de kastelen en boerderijen in Cothen en Langbroek de buitenrand tot parel maken. Daar zijn wij trots op en dat verdient aandacht.
Deze manier van financieren vinden wij echter vreemd. De 70.000 euro voor een monumentenplan moet maar uit het wijkbudget worden gehaald, terwijl dat budget ook nog eens met meer dan 115 duizend euro moet worden verlaagd om de OZB-verhoging te niet te doen. Veiligheid en handhaving in wijken zijn dus wel belangrijk; maar er wordt wel minder geld voor uitgetrokken? Veiliger wordt volgens de SP enkel als we denken aan een integrale aanpak, van groen tot drempel zullen we maar zeggen; daar hebben we die 7 ton per jaar hard voor nodig. De plannen vinden wij dus goed. Maar met deze manier van financiering kunnen wij geen vrede hebben.

Onderzoeken doen en besparen dat is waar de PCG heen wil. In de vorige vergadering gingen we graag mee om te kijken wat nu nadelen waren van subsidiebeleid. Deze keer vragen we ons als SP echt af, waar de PCG nu naartoe wil. Een werkgroep instellen om op de stoel van de uitvoerder te gaan zitten, vinden wij nutteloos. Wie gaat dan wie controleren? We hebben wel het volste vertrouwen in het college als het gaat om financiën.

Verder gaan we onderzoeken of de effectieve uren van ambtenaren niet omhoog kunnen. Volgens ons is dat juist een belangrijk onderdeel van Anders Besturen; dat wordt dus al aangepakt. In de voorbespreking is dat ons nog eens duidelijk gemaakt door twee leden van het college; met voorbeelden en al. Dit is voor ons dan ook enkel buhnetaal; kijk wij willen snijden in eigen vlees. Dat wordt al lang naar gekeken. Laten we scherp zijn op deze interne ombuigingen ipv er onderzoekstijd en extra geld aan te besteden.

Dat de ombuigingen in het openbaar groen vele inwoners een doorn in het oog is, blijkt wel uit onze wensput-actie. Maar voor ons werkt de invulling anders. Bij het opstellen van de dorps en wijkplannen kan de bevolking uitgebreid hun stem laten horen over het groen. Een extra onderzoek is dus wat ons betreft niet nodig. Laten we bij de invulling van die wijk en dorpsplannen goed opletten dat de mensen ook invloed hierop hebben, in plaats dat we nu extra tijd en geld besteden aan onderzoeken.

Het rare is dat naast de vraag naar extra onderzoek, en alle tijd en geld die hiermee gemoeid is, de PCG ook vraagt om de bezuinigingen aan de ene kant niet onverkort uit te voeren en wel vraagt om onderzoek extra bezuinigingen. Tevens mag de OZB niet verhoogd en de ambtelijke capaciteit niet uitgebreid worden. Nee; ambities moeten worden bijgesteld. Wat ons betreft gaat de PCG hier een stap te ver. Er moet juist geïnvesteerd worden in zorg, woningbouw en goede wijken. Daar vragen de mensen toch om als het bijvoorbeeld gaat om het openbaar groen? Alles stopzetten is wat ons betreft korte termijn politiek. Stoppen met de fantastische plannen die inwoners in Langbroek maken? Stoppen met de bouwplannen voor een sporthal in Cothen? Stoppen met investeren in een sociaal loket? Eerst heldere keuzes maken, noemt de PCG dat. Maar waar zijn de keuzes van de PCG dan? Wat er niet gedaan moet worden is duidelijk. Maar wat wel? Nu, met deze kadernota, is het moment om dat aan te geven. Wij hopen dat de PCG hun keuzes nu eens duidelijk maakt. Niet overal tegen zijn, maar komen met ideeën, met jullie ambities. De gemeenschap moet vooruit, niet stilstaan. Dat levert per definitie kwaliteitsverlies op. En ja; Kwaliteit kost ook geld. De SP heeft de ambitie om die kwaliteit echter wel te leveren. Als de ambitie van de PCG een andere is, horen we dat graag. Daar kunnen we ergens over debatteren.

Wij zijn ook niet overal tegen. Neem de motie van de PCG over het teruggeven van eventuele overschotten; daar kunnen we nu wat mee. Dat voorstel zullen we dan ook steunen.

Concluderend steunt de SP dus in ieder geval de VVD motie over veiligheid in de wijken, de PCG motie over teruggave van geld voor de reiniging als dat structureel blijkt te zijn, De CDA motie om te komen tot een Wijk groenfonds en het klimaat neutraal investeren- amendement van GL steunen we niet omdat wij milieu graag breder willen aanpakken, hiervoor komt nu een voorbespreking.

Het omzetten van gelden van de cultuurnota in gelden voor natuur en milieu, zoals het CDA wil, gaat ons te ver. Tevens zijn we tegen al het extra onderzoeken, omdat de meeste zaken gewoon onderdeel uitmaken van komend beleid. Ook de PCG motie die oproept tot extra bezuinigingen, geen verhogingen, geen nieuwe ambities enzovoorts en de VVD motie om de wijkbudgetten bij te stellen ipv verhoging van de OZB, kunnen wij niet steunen.

Deze kadernota toont ambitie voor een sociale en zorgzame Wijkse samenleving, met voldoende voorzieningen voor iedereen, jong en oud.
Bouwen wordt nog meer naar de voorgrond geplaatst, het sociaal loket voor de minima komt; de betere zorg ook. Het is een stap vooruit voor deze gemeente. De geboden kwaliteit mag best wat geld kosten. Met de komende landelijke circulaire mag het college de lastenverhoging wat ons betreft naar beneden bijstellen; die over het straatvegen voorop.

Het mooie van deze nota is en blijft dat de inwoners uit alle kernen nu zelf mogen bepalen waar het ambitieniveau moet liggen. Wijk bij Duurstede, Cothen en Langbroek verbeteren begint van onderaf. Daar is de kadernota een eerste opmaat toe. Vandaar dat wij deze zullen steunen."